Küresel tohum çeşitliliğini koruma çabası, iklim değişikliğine ve biyolojik çeşitliliğin azalmasına karşı önemli bir kalkan. Tohum bankaları, yerel mirasımızı korumanın anahtarı olabilir.
Navdanya Tohum Bankası
Geçtiğimiz yıllarda doğanın değişen dengelerini izlerken, farkında olmadan elimizde olan birçok şeyi kaybettiğimizi gördüm. Tarımda kullanılan tohumların çeşitliliği, bu kayıpların en çok dikkat çekenlerinden biri. Küçüklüğümde, anneannemin bahçesinde tıpkı masallardaki gibi çeşit çeşit sebze ve meyveler olurdu. Şimdi ise her şey oldukça standart ve ne yazık ki tekdüze. İşte burada, bu çeşitliliği koruyan tohum bankalarının önemi çıkıyor karşımıza.
İklim Değişikliğinin Tarıma Etkileri
İklim değişikliği, tarımı her geçen gün daha da zorluyor. Küçüklüğümde yaz aylarında saat dört sularında bastıran sağanak yağmurlar neredeyse bir rutindi, fakat şimdi hava tahminleri bile şaşmakta. Sen de fark etmişsindir, mevsimler sanki yer değiştiriyor gibi. İşte bu belirsizlik ortamında yerel ve dayanıklı bitki türlerinin yaşatılması, geleceğin tarım politikalarını belirlemede büyük rol oynayabilir.
Yerel Tohumların Önemi
Eskiden köylerde, her baba yadigarı sandıkta bir avuç yerel tohum saklanırdı. Bunlar diğerlerinden farklı ve çoğu zaman daha lezzetli ürünler yetiştirirdi. Anneannemden kalma hatıralardan biri de bu aslında; her baharda sabırla seçilen ve ekilen bu eski tohumlar, yerel tarım ürünlerinin zenginliğini, doğadaki çeşitliliği simgeliyor. Ancak şimdi, ticari hibrit tohumlar birçok yerde yerel türlerin önüne geçti. Sende de var mı böyle eski türlere özlem?
Navdanya’nın Farkı
Navdanya’nın yaptığı şey ise bu yerel çeşitliliği korumak. Köy köy dolaşıp, farklı bitki türlerini toplayarak bunları bir nevi hazine gibi saklıyorlar. Bu tohumlar, hem gelecekteki tarım için bir teminat sağlıyor hem de bölgesel biyoçeşitliliği koruyor. Dönem dönem düzenledikleri etkinliklere katıldım ve her defasında ne kadar hayati bir işi üstlendiklerine tanık oldum. Hatta bir keresinde orada bir çiftçiyle tanışmıştım ve bana yerel bir domates türünün nasıl da zamana meydan okuduğundan bahsetmişti.
Gönüllü Çalışmaların Gücü
Bu tür kuruluşlar, genellikle gönüllülerle ayakta kalıyor. Üniversitede okurken, birkaç arkadaşımızla birlikte bir hafta sonunu bu tip bir etkinlikte gönüllü olarak geçirmiştik. Bil bakalım ne oldu? Hayatımda o hafta sonu kadar ellerimi kirletmekten bu kadar mutluluk duymamıştım. Sen de böyle bir şeye katılmak ister misin? Hem doğa hem de kendimiz adına bir şey yapmak, öyle özgürleştirici bir duygu ki.
Geleceğe Yatırım
Geleceğe yatırım derken, sadece ekonomik veya teknolojik yatırımlar akla gelmemeli. Doğa dostu girişimlerle ve sürdürülebilir tarım uygulamalarıyla da gelecek nesillere bırakacağımız mirası şekillendirebiliriz. Çocuklarımızı, torunlarımızı düşündüğümüzde, onlara bırakacağımız en güzel miraslardan birinin bu çeşitlilik olacağını unutmamalıyız. Onlar da doğanın bu cömertliğinden faydalanmalı, değil mi?
Ne Yapabiliriz?
Peki, biz bireyler olarak ne yapabiliriz? Öncelikle bu konular hakkında bilgi edinmekle başlayabiliriz. Belki yerel tohum takas etkinliklerine katılabilir, balkonlarımızda mini bahçeler kurabiliriz. Hatta bu tür bitkisel çeşitliliği koruyan projelere destek olabiliriz. Herkesin bir şeyler yapabileceğine inanıyorum, çünkü biliyorsun ki damlaya damlaya göl olur. Senin de bu konuda yapabileceğin şeyler mutlaka vardır.
Kaynakça ve Ek Bilgiler
- Navdanya Resmi Web Sitesi
- İklim Değişikliği ve Tarım Üzerine Çalışmalar – İklim Haber
- Susurluk Akademisi: Yerel Tohumların Geleceği
Yorum Bırakın