Mevsiminde Beslenme: Taze ve Sağlıklı Seçimler

Doğanın Döngüsüne Ayak Uydurmak

Mevsimlere uygun beslenmek nedense son yıllarda daha çok önem kazandı. Eskiden sadece büyüklerimizin lafıymış gibi gelirdi ama zamanla ne kadar doğru söylediklerini anlamaya başladım. Dedem kışın domates yenmez derdi mesela; o zamanlar pek ciddiye almazdım. Ancak, kışın gerçek, olgun bir domatesin lezzetini bulmanın zor olduğunu sen de fark etmişsindir belki.

Mevsiminde tüketmek demek, o dönemde toplanan ürünü en taze haliyle tüketmek demek. Bu da hem daha lezzetli hem de besin değeri açısından daha üstün demek oluyor. Özellikle pazarda ya da halden gelen sebzelerin kokusu, rengi bir başka oluyor ya. Ekim ayı gelince mis gibi kokan mandalinalar, zeytinler… Bir de yazın taze fasulye yapmanın tadı başka oluyor, kışın konserve değilse neredeyse imkansız. Sen de durum ne? Sezonu gelince hemen pazara koşanlardan mısın yoksa?

Mevsimlere Göre Alışveriş Planı

Planlı alışveriş, hem cebimizi hem de sağlığımızı korumanın en iyi yollarından biri. Mevsiminde beslenmek için alışveriş alışkanlıklarımızı gözden geçirmemiz gerek. Ben genelde pazara çıkmadan önce küçük bir liste yaparım; hangi mevsimdeyiz, bu dönem hangi sebzeler-meyveler daha taze olur, diye bir düşünürüm. Mart ayında çilek aramak gibi bir hataya düşmek ise tam bir kasap sevdası!

Doğanın getirdikleriyle alışveriş listemi oluştururum. Mesela, kışın portakal ve nar benim için vazgeçilmez. Onların c vitamini deposu olduğunu bilmek içimi rahatlatıyor açıkçası. Sen de benzer bir alışveriş planı yapıyorsan, eminim zamanla olumlu etkilerini göreceksin. Bir de işin ekonomik boyutu var; mevsiminde alınan ürünler genellikle daha ucuz oluyor. Bu da cebimize katkı sağlıyor, değil mi?

Yerel Pazarlarda Aradığını Bulmak

Yerel pazarlar, taze ve mevsiminde ürünleri bulmak için mükemmel bir kaynak. Bizim semtin pazarı her cumartesi günü kurulur mesela; ben de sabah kalkıp pazarın yolunu tutarım. Sebzeleri, meyveleri ellerimle seçerek alırım. Üstelik pazarcılar da genelde nazik ve samimi olur buralarda. “Abla bu domates daha bu sabah bahçemden geldi,” dediğinde, insan almadan edemiyor.

Ülkemizin her köşesinde var bu pazarlar ve her biri başka bir lezzet deneyimi sunuyor. Trabzon’daki bir pazarda taze karalahana bulurken, Mersin’de nefis narenciye ürünleriyle karşılaşmak mümkün. Her mevsim, her bölge kendi ayrıcalıklı ürünlerini çıkarıyor karşımıza. Sen de yerel pazarlara gitmeye çalış; hem çeşitlilik hem de tazelik açısından zenginler.

Mevsimsel Tariflerle Mutfağı Zenginleştirmek

Mevsim ürünleriyle yemek yapmak, mutfağına adeta bir renk katar. Bir düşün; yazın taze domates ve biberle yapılan bir menemenin tadı, kışın tezgahta bulduğun domatesle aynı olabilir mi? Ben şahsen yaz geldiğinde ilk iş domateslerin kabuğunu soyup, hafif zeytinyağında güzel bir sos yaparım. Üzerine fesleğen de ekleyince işte karşınızda tam bir yaz klasiği.

Kışın ise çorbalar vazgeçilmezim. Özellikle de mercimek çorbasının yanına biraz taze nane ekleyip soğuk havanın etkilerini bir nebze olsun hafifletmek isterim, sen de sevmez misin? Tariflerimiz mevsime uyum sağladığında, hem çabuk pişerler hem de daha lezzetli olurlar. Soğuk kış akşamlarında sıcacık bir balkabağı çorbası seni de ısıtmaz mı?

Besin Değerini Yüksek Tutmak

Sağlık açısından mevsiminde beslenmenin faydaları saymakla bitmez. Hem vitamin hem de mineral açısından zengin olan bu taze ürünler bağışıklık sistemimizi destekler. Özellikle kış aylarında portakal, mandalina gibi c vitamini deposu meyveler tüketmek, nezle ve grip gibi hastalıkları önlemekte bize yardımcı olur. Sen de hasta olmadan önce bu tür besinleri ihmal etmiyor musundur eminim.

2019 yılında yapılan bir araştırmaya göre, mevsiminde toplanan sebzeler yüksek antioksidan içeriyor. Bu da demek oluyor ki sağlığımız için en iyi seçim, mevsim ürünlerinden yana yapılıyor. Ve tabii ki bu sadece bir öneri değil; sağlıklı bir yaşam tarzı için küçük ama etkili bir adım. Hem sağlığımızı korumak hem de daha iyi hissetmek için mevsiminde beslenmeye gayret göstermeliyiz.

Mutfağının Doğal Terapisi: Fermente Gıdalar

Fermente gıdaların, özellikle de mevsim sebzelerinin fermente edilmesi, son zamanlarda hepimizin ilgisini çekiyor. İlk başta bana da biraz garip gelmişti, açıkçası. Ancak kışın yaptığım turşular, yazın hazırlanan ev yapımı yoğurtlar sayesinde fermente gıdaların sağlığa olan etkisini daha iyi anladım.

Kendi yaptığın turşunun verdiği o farklı lezzeti başka hiçbir şeye değişemem. Son yıllarda probiyotikler hayatımızda öne çıkıyor ya, işte bu turşular tam probiyotik deposu. Hem sindirim sistemimizi destekliyor hem de bağışıklık sistemimize katkı sağlıyor. Turşularını ya da yoğurtlarını kendin yapmayı denedin mi, yoksa market ürünlerine mi güveniyorsun?

Birlikte Sağlıklı Adımlar Atmak

Elbette ki sağlıklı beslenmek bir yaşam tarzı olmalı. Bu nedenle sevdiğimiz insanlarla beraber bu adımları atmak çok daha keyifli olur. Ailece toplanıp taze sebzelerle salatalar yapmak ya da komşularımızla mevsim reçel tarifleri paylaşmak gibisi yok. Bu tür aktiviteler hem sağlığı hem de ilişkileri olumlu etkiliyor.

Geçen yaz, ablamın çocuklarıyla bahçede domates ekiyordu; onları sulamayı ve büyümelerini izlemeyi görev edindiler. Bahçecilik nasıl keyif verici bir uğraşmış meğer. Hem doğayla iç içe oluyoruz hem de mutfağımızı kendi ürünlerimizle süslüyoruz. Sen de bunun kıymetini en azından bir kez tatmışsındır diye düşünüyorum.

Sonuç olarak, doğanın bize sunduğu bu mucizevi döngüyü hayatımıza entegre etmek, sağlığımızı ve mutluluğumuzu artıracak adımların ilki olabilir. Mevsiminde beslenmenin ruhumuzu ve vücudumuzu nasıl rahatlattığını gördükçe, bu yaşam biçimini daha çok seveceksin. Sağlıklı, taze ve lezzet dolu bir yaşam dilerim.