Çocuklarda Kardeş Kıskançlığı
Yaramaz Bilgisayarım ve Kardeş Kıskançlığı
Geçenlerde bilgisayarımda yazarken, aniden yavaşlamaya başladı. İşte o an kafamda bir ampul yandı: Çocuklarda kardeş kıskançlığı da biraz buna benzemiyor mu? Ebeveyn olarak, tek çocuğunuza alışıp onun her ihtiyacını karşılamak bir süre sonra ikinci çocuk geldiğinde biraz zorlaşıyor. Ne kadar iyi niyetli olsanız da büyük kardeş bir anda yavaşlayan bilgisayar gibi yavaşlayabilir. O dikkat, ilgi ve sevgi bir anda başka yere yöneldiği için rahat hissetmeyebilir.
Çocuklar da İnsan
Her şeyden önce unutmamak lazım ki çocuklar da insan. Kendi küçük dünyalarında yaşadıkları büyük duygular var. Bu duyguları ifade etme konusunda bizim gibi yetişkinler kadar becerikli değiller. İşte bu yüzden, kardeş kıskançlığı yaşadıklarında genellikle içlerine atıyorlar. Gezegenlerarası bir savaş yaşanıyormuş gibi hissetseniz de unutmayın: Bu aslında onların kendi içsel savaşı.
Empati Kurmanın Gücü
Empati her kapıyı açan bir anahtar gibi. Kardeş kıskançlığını anlamanın en iyi yolu, onların perspektifinden bakmak. Düşünsenize, sabah uyandınız ve birden rüyanızdaki kahramanlığınız kâbusa dönüştü. Evde küçücük bir kahramanın daha olması, onların ilgisini sizinle paylaşmasını gerektirir. Bunu hissettiklerinde empati göstermek çok şey kazandırabilir.
Duygularını İfade Etmelerine İzin Verin
Çocuklar duygularını anlamakta ve ifade etmekte zorlanabilir. Bu noktada onlara duygularını açıkça söyleyebilecekleri bir ortam yaratmak çok önemli. Büyük kardeşe, “Kardeşin geldiğinde nasıl hissettin?” gibi basit ama derin bir soru sormak, onun içini dökmesine olanak tanıyabilir. Bırakın anlatsınlar, hüzünlerini, kızgınlıklarını, heyecanlarını sizinle paylaşsınlar.
Özel Zaman Ayırmanın Önemi
Her çocuğun kendine ait özel bir zamana ihtiyacı var. Ebeveynler olarak yoğun hayat temposu içinde bunu gözden kaçırmak kolay. Ancak inanın, her iki çocuğunuzla da birebir vakit geçirmek, onların mutluluğu için büyük önem taşıyor. Bir bardak çay eşliğinde yapılan bir ufak sohbet ya da hızlı bir yürüyüş bile mucizeler yaratabilir.
Paylaşmayı Öğretmenin Yolları
Kardeş kıskançlığını azaltmanın bir yolu da paylaşmayı öğretmektir. Ancak, paylaşmak zorundasın demek yerine paylaşmanın önemini anlatmak daha etkili olabilir. Örneğin, büyük kardeşe, oyuncaklarını paylaşmanın nasıl güzel bir duygu olduğunu, kardeşiyle oynarken onlara ne kadar uygun olduğunu anlatabilirsiniz. Çocuklara paylaşmanın mutluluğunu göstermeyi başardığınızda, bunu düşündüğünüzden daha hızlı ve kolay kabule geçebilirler.
Oyun Aracılığıyla Bunu Deneyimlemek
Oyunlar çocuklar için en etkili öğrenme aracı. Siz de “paylaşma” oyunları yaratarak onların bu duyguyu oyun sırasında deneyimlemelerini sağlayabilirsiniz. Bu, hem eğlenceli hem de öğretici bir yöntem olacaktır.
Güvenli Bir Ortam Yaratmak
Kardeş kıskançlığının en azaltılabilir yollarından biri de çocuklar için güvenli bir ortam yaratmaktır. Onlara ne olursa olsun sevildiklerini hissettirmek önemlidir. Eski bir deyiş vardır: “Bir elmanın yarısı düşerse diğer yarısı da düşer.” Çocuklar da böyle işte. Birine gösterdiğiniz sevgi, diğeri tarafından da hissedilmelidir.
Sabırlı ve Anlayışlı Olun
Sabır her şeyin anasıdır derler. Kardeş kıskançlığı konusunda sabırlı ve anlayışlı olmak dinamit etkisi yaratabilir. Aile içinde zor zamanlar olabilir ama unutmayın, bu süreçte sergilediğiniz her sabırlı davranış, çocuklarınızın gelecekteki ilişkilerini şekillendirebilir.
Uzun Vadede Sağlanacak Fayda
Sabırla yaklaşmak, uzun vadede çocuklarınızın kardeşlerine karşı daha olumlu duygular geliştirmesine yardımcı olabilir. Zamanla, birbirlerinden öğrenmeleri gereken ne kadar fazla şey olduğunu fark edecekler ve bu keşif, kıskançlık duygusunu yavaş yavaş ortadan kaldıracaktır.
Küçük Bir Anekdot
Hatırlıyorum da bir gün, oturma odasında otururken küçük yeğenim yanıma geldi. “Amca, kardeşimi seviyor musun?” diye sordu. Önce biraz şaşırdım, sonra bunu bir fırsat olarak gördüm. “Elbette,” dedim, “ama seni de, hatta hepiniz benim için çok değerlisiniz.” Gözlerindeki rahatlamayı hemen görmüştüm. İşte o an anladım ki, bazen sadece sevilmek isteniyorlar. Sevgi her şeyi iyileştirebilir, yeter ki göstermekten çekinmeyelim.
Bu blog yazısını okurken kendimi olayların içinde bulmuş gibi hissettim. Çocuklarda kardeş kıskançlığının ne kadar karmaşık ve hassas bir konu olduğunu bir kez daha görmüş oldum. Bilgisayarınızda yaşadığınız kardeş kıskançlığı benzeri durumu anlatırken bir yandan da çocukların duygularını nasıl anlamaya çalıştığınızı hissettim. Gerçekten de kardeş kıskançlığı, çocukların duygusal gelişimlerinde önemli bir rol oynuyor ve bu durumu doğru yönetmek de oldukça zor bir süreç olabilir. Yazınızı okurken çocuk psikolojisi hakkında daha fazla bilgi edinmek istedim ve konuyla ilgili daha derinlemesine araştırmalar yapma isteği uyandırdı bende. Çocuklarda kardeş kıskançlığına dair deneyimlerinizi paylaştığınız için teşekkür ederim.