Rusya’nın tarihine damga vuran önemli bir isim olan Büyük Katerina, kadınların liderlikte yer almasının en güçlü örneklerinden biridir. Onun hikayesi, gücün ve zekanın birleştiğinde neler başarabileceğinin bir göstergesidir.
Tarih Sahnesine Çıkışı
Katerina, 1729 yılında Prusya Krallığı’nın (bugünkü Almanya) küçük ama stratejik önemli bir şehrinde doğdu. Peki, küçük bir prenses nasıl oldu da Rus İmparatoriçesi oldu, hiç düşündünüz mü? Gerçekten de hayat hikayesi tıpkı Orhan Veli’nin şiirlerindeki gibi sürprizlerle dolu.
Henüz genç bir kızken, geleceğin Rus Çarı III. Petro ile evlenerek Rusya’ya doğru yola çıktı. Düşünün, genç yaşta başka bir ülkeye gelin gitmek! Bugün en kolayından bir başka şehre taşınmak bile zorken, o zamanlar başka bir diyarı yurt yapmak kim bilir ne zordu. Ama Katerina gözü pek bir kadındı. 1762 yılında eşi III. Petro tahta çıktığında, tarih sahnesine adım atmış oldu. Ya, işte kaderin cilvesi!
İktidar Mücadelesi
Katerina, Petro’nun zayıf yönetimi karşısında oldukça güçlüydü. Yani, bizim “işine aklını koymak” dediğimiz türden bir liderdi. Bir liderin sadece liderlik etmesi yetmiyor, aynı zamanda o yolda ilerlemesi de gerekiyor ya, işte Katerina bunu başardı. Eşi III. Petro’nun tahta geçmesinden sadece aylar sonra, onun tahttan indirilmesiyle ilgili bir darbede yer aldı. Rivayetlere göre, bu darbe sonrasında Petro hayatını kaybetti. Yani, tahtı korumak için aklını da kullanman gerek, sadece güç yetmez!
1762 yılında, Katerina Rusya’nın yeni lideri olarak tacını taktı ve 34 yıl boyunca ülkeyi yönetti. Ne demişler, her başarılı kadının arkasında kendine inanmış bir kadın vardır.
Aydınlanma ve Reformlar
Katerina, aydınlanma çağına uygun bir liderdi ve Fransa’daki bu hareketlerden etkilenmişti. Yani, o devirde herkes bir Enlightenment sevdasına kapılmış, tabii bizim Katerina da geri kalacak değil! Ülkede modernizasyon politikaları uyguladı ve eğitim, sağlık, bilim gibi birçok alanda reform yaptı. Kısacası, akıllı insanlarla iş yapmak, başarıyı da beraberinde getirmişti.
Avrupa’nın dört bir yanındaki reformist filozoflarla mektuplaşıp, onların fikirlerinden ilham aldı. Düşünsenize, Voltaire ya da Diderot gibi aydınlarla mektuplaşmak! Onlar bu mektup işinde ustaydı, biz ise bazen hemen yanı başımızdaki komşumuza bile “Nasılsın?” diye soramıyoruz. Katerina, bu etkileşimlerle bir aydınlanma çağı lideri haline geldi ya, helal olsun doğrusu!
Genç Nesillere Yatırım
En önemli özelliklerinden biri de gençliğe olan inancıydı. Ne de olsa “Gençlik geleceğin aynasıdır” deriz ya, işte o da bu düsturla hareket etti. Ülkesindeki eğitim sistemini modernize etti ve gençlerin bilimle, sanatla yetişmesi için çalıştı. Bir nevi o zamanların “bugünün çocukları, yarının büyükleri” felsefesi.
Rusya’da ilk kız okullarından birini açarak eğitime olan katkısını kanıtlamıştı. Eğitimde herkes eşit olmalıdır diyerek kadınların da eğitilmesini sağladı. Kısacası, “bir kadının elinin değdiği her iş güzelleşir” sözünü gerçek kıldı. Modern dünyanın ilk adımlarının atılmasında onun rolü büyüktü.
Dış Politikada Başarılar
Sadece içeride değil, dış politikada da büyük başarılara imza attı. Yani “Denize düşen yılana sarılır” diye bir şey yok, diplomasiyle çözülür bu işler! Osmanlı Devleti ile yaptığı mücadelelerle, özellikle Kırım Savaşı’nda, Rusya’nın topraklarını genişletti. Bu da onun ne kadar ileri görüşlü bir lider olduğunu gösteriyordu.
O dönemde, Rusya’nın uluslararası arenada itibarı oldukça yüksekti çünkü Katerina’nın politik manevraları oldukça zekiceydi. Katerina, diplomatik ilişkilerde de aktifti. Her kim ki kendisiyle masaya oturursa, diplomasi sanatında onunla yarışmak zorunda kalıyordu.
Kültürel Mirası
Katerina’nın en önemli miraslarından biri de sanata verdiği büyük destektir. Düşünsenize, Ermitaj Müzesi’ni kuran bir lider düşünün. Bugün bile dünyanın en önemli sanat merkezlerinden biri olan bu müze, onun sanat tutkusu sayesinde gün yüzüne çıktı.
Rus kültürüne olan katkıları, bugün bile hissediliyor. Sanat ve kültüre yaptığı bu yatırımlar, Rus toplumunun modernleşme sürecini hızlandırdı. Ne de olsa “Sanat toplumundur” deriz ya, o bu sözü gönülden benimsemişti.
Günümüze Miras
Bugün hala Rusya’nın en etkili kadın liderlerinden biri olarak anılan, hem güçlü liderliği hem de reformcu yapısıyla tarihe adını altın harflerle yazdırdı. Düşünün ki aradan yıllar geçse de, onun politikaları ve vizyonu hala konuşuluyor.
Dünya Tarihini Değiştiren Kadınlar
Bizim için Katerina’nın hikayesi, azmin, bilginin ve stratejinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösteriyor. Günümüz dünyasında da onun gibi liderlere ne kadar ihtiyaç duyduğumuzu düşünmek gerek. Büyük Katerina, sadece kendi dönemine değil, geleceğe de ışık tutan bir figür olarak hayranlık uyandırmaya devam ediyor. İşte tam da bu yüzden, tarihin tozlu raflarını biraz karıştırmak, bu güçlü kadın liderin hikayesinden ilham almak herkes için güzel bir tecrübe olabilir.
Kaynaklar
II. Katerina – Vikipedi
Büyük Katerina – Dünya Tarihi Ansiklopedisi
Yorum Bırakın